Definitie
Fibromyalgie is een chronisch pijnsyndroom gekenmerkt door gegeneraliseerde pijn en stijfheid in de spieren en gewrichten.
Etiologie
De etiologie van fibromyalgie is onbekend, maar kan voorkomen in het kader van auto-immuun ziekte, rheuma, arthrose, sarcoïdosis, hypothyreoïdie.
De prevalentie varieert van 1% - 11% en komt meer bij vrouwen dan mannen (3.4% versus 0.5%) voor. De klachten nemen toe met de leeftijd. Een familiare belasting is aanwezig.
Er zijn aanwijzingen dat het een primair neurologische aandoening is door een centrale stoornis van de verwerking van afferente nociceptie, waarbij centrale sensitisatie een belangrijke rol speelt.
Klachten/verschijnselen
Naast een gegeneraliseerde pijn en stijfheid in de spieren en gewrichten gaat de aandoening meestal gepaard met klachten zoals moeheid, slaapstoornissen, tintelingen, hoofdpijn, spastisch colon, gezwollen vingers, dysmenorroe, cognitieve stoornissen en verminderde belastbaarheid. De ernst is afhankelijk van het seizoen en neemt vooral toe bij koude en vochtigheid.
Diagnostiek
Lichamelijk onderzoek
Algemeen lichamelijk onderzoek en een uitgebreid neurologisch onderzoek is van groot belang om andere oorzaken uit te sluiten.
Daarnaast wordt de diagnose gesteld op het vinden van pijnlijke " tender points". Wanneer 11 van de 18 onderzochte ' tender points' positief zijjn wordt de diagnose gesteld.
Aanvullend Somatische Diagnostiek
- Het aanvullend onderzoek moet gericht zijn op uitsluiten van andere oorzaken door desbetreffende specialismen.
Aanvullende Psychocognitieve Diagnostiek
- RAND-36 (kwaliteit van leven)
- VAS-Pijn (max.,min, actueel, gemiddeld/week)
- TSK (bewegingsangst)
- PCS (catastroferen)
- HADS (angst en depressie)
Behandeling
Multidisciplinaire Behandeling
Op grond van de diagnose wordt al dan niet een somatische behandeling geïndiceerd en op basis van de bevindingen bij de aanvullende psychocognitieve diagnostiek kan een indicatie gesteld worden voor aanvullende diagnostiek dan wel voor een multidisciplinaire behandeling.
Niet-Somatische Behandelingen
Somatische Behandelingen:
Primair moet de behandeling gericht zijn op eventueel aangetoonde oorzaken.Daarnaast moet de behandeling individueel aangepast en symptoomgericht zijn.
Farmacologische Behandelingen:
- Anti-convulsiva
- Tricyclische Antidepressiva
- SSRI's
- Topicale anesthetica
- Opioïden