Maastricht UMC+
Wat is een ganglion sphenopalatinum blokkade?
Een ganglion is een zenuwknoop waar tal van zenuwbanen tezamen komen die belangrijk zijn voor de pijn in een bepaald gebied van het lichaam. Eén zo'n ganglion wordt het ganglion sphenopalatinum genoemd en is belangrijk voor de behandelingen van sommige vormen van pijn in het gezicht. Door de prikkeloverdracht van dit ganglion te blokkeren kan men de pijn verminderen. Voordat men een definitieve blokkade van dit ganglion uitvoert, wordt eerst een proefblokkade gedaan om te kijken of uw pijn daarop vermindert. Het ganglion sphenopalatinum (zie figuur 1 bij 2) ligt naast de kaakholte (zie figuur 1 bij 1) aan de buitenzijde achter de neus en kan met een naald bereikt worden. Bij een blokkade van het ganglion sphenopalatinum wordt via een naald een elektrisch stroompje bij dit ganglion gegeven zodat dit ganglion verwarmd wordt. Alleen de dunne zenuwtjes in het ganglion worden onderbroken waardoor dit ganglion geen of minder pijnsignalen door zal geven. Omdat de dikke zenuwtjes van het ganglion niet worden geblokkeerd, blijft de rest van de functie van het ganglion normaal.
Figuur 1. Zijaanzicht van de schedel. Het gebied in het vierkant rechtsonder is een uitvergroting (zie tekst).
Waar moet ik op letten voordat ik ganglion sphenopalatinum blokkade krijg?
Er is een aantal situaties die u aan uw pijnspecialist moet melden als hij een definitieve ganglion sphenopalatinum blokkade voorstelt:
- In geval van zwangerschap kunt u geen definitieve ganglion sphenopalatinum blokkade ondergaan omdat er röntgenapparatuur wordt gebruikt.
- Als u ziek bent of koorts hebt op de dag van behandeling kunt u geen definitieve ganglion sphenopalatinum blokkade ondergaan en moet er een nieuwe afspraak gemaakt worden.
- Als u overgevoelig bent voor jodium, pleisters, contrastvloeistof of verdoving dan moet u dat aan uw pijnspecialist melden voordat de afspraak voor de behandeling wordt gemaakt.
- Als u bloedverdunners gebruikt dan moet u dat aan uw pijnspecialist melden voordat de afspraak voor de behandeling wordt gemaakt. Hij zal dan eventueel bepaalde medicatie adviezen geven om deze tijdelijk te staken.
Hoe moet ik me voorbereiden op een ganglion sphenopalatinum blokkade?
- U hoeft geen speciale voorbereidingen te treffen zoals nachtkledij omdat de behandeling meestal poliklinisch gebeurt.
- U kunt gewoon eten voor de behandeling en uw geneesmiddelen innemen.
- Dit geldt niet voor bloedverdunners zoals hierboven staat vermeld.
- Zorg wel dat iemand u thuisbrengt, want u mag 24 uur niet aan het verkeer deelnemen.
Hoe gebeurt de definitieve ganglion sphenopalatinum blokkade?
- De behandeling gebeurt op het Dagcentrum, waar u zich kunt omkleden en een operatiehemd moet aantrekken. Dit hemd sluit aan de achterzijde.
- U wordt door de verpleegkundige in de behandelruimte gebracht, waarin u een behandeltafel, een röntgenapparaat en televisiemonitors ziet opgesteld.
- U wordt op uw rug op de behandeltafel gelegd.
- De bloeddruk en uw zuurstofgehalte in het bloed worden tijdens de behandeling gecontroleerd.
- De juiste plaats van de blokkade wordt bepaald met het röntgenapparaat.
- Deze plaats wordt gemarkeerd met een viltstift op de huid. Vervolgens wordt de omgeving van deze plaats ontsmet met een koude, doorzichtige vloeistof.
- De pijnspecialist dekt met enkele steriele doeken de plaats af om steriel te kunnen werken.
- De huid wordt plaatselijk verdoofd waarna de pijnspecialist onder röntgendoorlichting (via de televisiemonitor) de naalden op de juiste plaats brengt.
- Dit gebeurt onder een lichte narcose. Ook wordt er wat contrastvloeistof en lokale verdoving ingespoten om de positie van de naald goed te zien.
- De lokale verdoving kan een bittere smaak in uw mond geven en trekt vanzelf weg.
- Hierna wordt er nu ook door de naald kleine elektrische stroompjes bij het ganglion gegeven.
- U voelt hierbij een prikkelend gevoel. Als u dit voelt moet u dit tegen de behandelend pijnspecialist zeggen en niet wachten tot dit gevoel pijnlijk wordt.
- De pijnspecialist zal u vragen waar u de tintelingen voelt. U hoeft de plaats niet aan te wijzen met uw vinger. De pijnspecialist kan op een apparaat aflezen hoe groot de afstand van de naald tot het ganglion is.
- Staat de naald op de goede plaats dan wordt er een radiofrequente (RF) stroom bij het ganglion gegeven om deze te blokkeren.
- Tegenwoordig wordt in plaats radiofrequente (RF) stroom ook een gepulseerde radiofrequente (PRF) stroom gegeven.
- Het verschil is dat er in plaats van één radiofrequente stroom nu een onderbroken reeks (gepulseerd) van stroompjes wordt geven die ook nog eens minder warmte bij de zenuwwortel veroorzaakt.
- Hierdoor wordt de zenuwwortel niet onderbroken maar vindt er meer een beïnvloeding van de zenuwwortel plaats waardoor er minder pijn ontstaat.
- Na deze behandeling moet u op de Polikliniek Pijnbestrijding een afspraak na zes tot acht weken met uw eigen pijnspecialist maken die het effect van de behandeling zal controleren en eventueel het verdere behandelbeleid met u zal bespreken.
Hebben definitieve ganglion sphenopalatinum blokkades bijwerkingen?
- Als mogelijke bijwerking van de ganglion sphenopalatinum blokkade kan er een bloedvaatje geraakt worden waardoor u een bloedneus of een bloeduitstorting in de wang krijgt.
- Als de bloeding blijft moet u contact met de polikliniek pijnbestrijding opnemen.
- Dit is ook het geval wanneer u koorts boven de 38.5 Co krijgt, omdat in uiterst zeldzame gevallen een hersenvliesontsteking kan optreden.
Wanneer kan ik pijnvermindering verwachten?
- Na een ganglion sphenopalatinum blokkade kan er napijn optreden die enkele weken duurt en vanzelf verdwijnt.
- Het beste resultaat van de behandeling zien we na zes tot acht weken.
- Rond deze tijd wordt er dan een controleafspraak met uw eigen pijnspecialist gemaakt.